ሞሳድ እና ካሳ ከበደ - ክፍል 2

ከጥር ወር 1966 ጀምሮ የንጉሰ ነገስቱ መንግስት ላይ አመጽ ተነሳ፤ ተማሪዎች ተከታታይ ሰልፍ ማድረግ ጀመሩ፤  ወታደሩ “ደርግ” የሚሰኝ ኮሚቴ አቋቁሞ የንጉሱን ዙፋን ገለበጠ፤ የካሳ አባት ደጃዝማች ከበደ ተሰማ ሳይገደሉ እና ሳይታሰሩ ቀሩ፤ ይህ ትልቅ እንቆቅልሽ ነው፤ “ከወታደሮቹ ጋር ተደራድሬ ነው አባቴ የተረፉት” ይላል ካሳ፤

እስራኤል [በሞሳድ በኩል] ከአዲሱ መንግስት ጋር ግንኙነት እንዲጀመር ጥያቄ አቀረበች፤ በ1968 መንግስቱ ኃይለማሪያም የእስራኤልን ጥያቄ ተቀበለ፤ ካሳ ከበደ የሂብሩ ቋንቋ አቀላጥፎ ስለሚናገር እና የእስራኤሎቹን ስነ ልቦናን ያውቃል ተብሎ ሰለታመነ በአዲስ አበባ እና ቴላቪቭ መካከል የሚደረገው ግንኙነት እንዲያሳልጥ ተመደበ፤

የኢትዮ-እስራኤል ግንኙነት ፍጹም ሚስጥርዊ ተደርጎ እንዲያዝ በእስራኤል እና በኢትዮጵያ ባለስልጣናት መካከል ስምምነት ተደርጓል፤ ካሳ ምክንያቱን እንዲህ ይስረዳል;-

“እኛ ሶሻሊስት ነን ብለን ለአለም አውጀናል፤ ወዳጅነት የፈጠርነው ከሶቭየት ኅብረት ጋር ነው፤ በዛ ላይ መንግስቱ ኃይለማሪያም መታየት የሚፈልገው እንደ ጸረ-ኢምፔሪያሊዝም ጸረ-አሜሪካ ነው፤ ከእስራኤል ጋር ያለን ግንኙነት ይፋ ቢሆን ነገሩ ሁሉ ይበላሻል፤ ጸረ-ኢምፔሪያሊዝም ጸረ-አሜሪካ ሁነህ የእስራኤል ወዳጅ ልትሆን አትችልም”

በሚስጥር እንዲያዝ የተደረገው ስምምነት ሳይዘልቅ ቀረ፤ በ1970 የእስራኤል ውጭ ጉዳይ ሚንስትር ሙሼ ዳያን (Moshe Dayan) እስራኤል ከኢትዮጵያ ጋር ግንኙነት እንዳላት በአንድ መድረክ ይፋ አደረገው፤ ውጭ ጉዳይ ሚንስቴሩ ለምን ይፋ ማድረግ እንደፈለገ እስከ ዛሬ በግልጽ አይታወቅም፤ ይህን አስመልክቶ ካሳ እንዲህ ይላል;-

“በዳያን መግለጫ ምክንያት የኢትዮ-እስራኤል ግንኙነትን ሲያወግዙ የነበሩ ባለስልጣት መፈንጫ አደረጉኝ፤ ቀድሞውኑ ይህ ግንኙነት ይቅር ብለን ነበር ብለው አሳጡኝ፤ መንግስቱ ኃይለማሪያም አበደ፤ በጣም ተበሳጨ፤ እስራኤላዊያን ተጠራርገው ከአዲስ አበባ እንዲወጡ ጥብቅ ትዕዛዝ አስተላለፈ፤ ሙሼ ዳያን ሆን ብሎ ከሶቭየት ኅብረት ጋር የነበረንን ጥሩ ግንኙነት ለማበላሸት ይፋ እንዳደረገው ነው መንግስቱ ያመነው፤ በእርግጥ የአፍ ወለምታ አልነበረም፤ ሆን ተብሎ የተደረገ ነገር ነው”

“በ1970ዎቹ መጀመሪያ አካባቢ አንድ የንግድ ድርጅት አዲስ አበባ ውስጥ ተቋቁሞ ስራ ጀመረ፤ በጊዜው ሂደት ይህ “የንግድ” የተባለው ድርጅት የሞሳድ ቢሮ መሆኑን መንግስት ደረሰበት፤ በንግድ ድርጅት ሽፋን ሞሳድ ተሰግስጎ ቁጭ ብሏል፤ ፕሬዝዳንቱ አይቶ አንዳላየ አለፈው”

የኢትዮ-እስራኤል ግንኙነት መልሶ የተቀጠለበትን አጋጣሚ ካሳ እንዲህ ያስታውሰዋል;-

“በ1973 ነው፤ እኔ የሰራተኞች ጉዳይ ሚንስትር የሆንኩበት ወቅት ነበር፤ የግብርና ማሰልጠኛ ተቋም በስምጥ ሸለቆ ክልል ማቋቋም አሰብኩኝ፤ የአካባቢው አፈር ጨዋማ እንደሆነ በጥናት አረጋገጥን፤ ሰለሆነም አፈሩ መታከም እንዳለበት ግንዛቡ ተያዘ፤ ለዚህ ስራ ባለሙያዎችን “Bet Dagan Volcanic Institute” ከሚባል የእስራኤል ተቋም ማስመጣት ፈለኩ፤ ይህን ለመንግስቱ ኃይለማሪያም አስረድቼ እንዲፈቀድልኝ ጥያቄ አቀረብኩ፤ ተፈቀደ፤ “ሞክር፣ እስራኤል ሚስጥር መቋጠር እንደምትችል አሳየኝ” አለ;- መንግስቱ ኃይለማሪያም፤

“ይህን ጉዳይ በሞሳድ በኩል ለመጨረስ ወሰንኩ፤ ሞሳድ ናይሮቢ ውስጥ ሚስጥራዊ ጽ/ቤት እንዳለው አውቅ ነበር፤ ሰለሆነም ከቅርንጫፉ አዛዥ ጋር ቀጠሮ እንዲያዝልኝ አደረኩ፤ በተያዘልኝ ቀጠሮ መሰረት ወደ ናይሮቢ አቀናው፤ የተነገረኝ ህንጻ መግቢያ ላይ ቆሜ መጠባበቅ ጀመርኩ፤ አንድ ሰው መጥቶ ወደ ውስጥ ይዞኝ ዘለቀ፤ አንድ ቢሮ ከፍቶ አስገባኝ፤ ፊት ለፊት የተቀመጠውን ሰው አየሁት፤ እይኔን ማመን አቃተኝ፤ ክው ብዬ ቀረው፤ ኔታኒያ ከተማ ውስጥ “አኪቫ አልፓ” በሚባል ተቋም የሂብሩ ቋንቋ ሳጠና የማውቀው የልብ ጓደኛዬ ነው፤ 1960ዎቹ አዲስ አበባ ድርስ እየተመላለሰ ሲጠይቀኝ ነበር፤ የወጣትነት ጓዴን በናይሮቢ የሞሳድ ቅርንጫፉ ጽ/ቤት አዛዥ ሁኖ አገኝሁት፤”

“ትንሽ ከተጨዋወትን በኋላ ስለመጣሁበት ጉዳይ አስረዳሁት፤ አዎንታዊ ምላሽ ሰጠኝ፤ ከ“Bet Dagan Volcanic Institute” አንድ የሮማኒያ ደም ያለው ባለሙያ አስመጣ፤ ለሰውየው የውሸት (fake) ፓስፖርት ሰርተው ሰጡት፤ ሰውየውን ይዥ ወደ አዲስ አበባ ተመለስኩ፤

(ይቀጥላል